بررسی اثر مس، جیوه و نیکل بر رشد و تولید مثل روتیفر آب شیرین جدا شده از منابع آبی سیستان

در سال های اخیر، استفاده از روتیفرها در پرورش مرحله لاروی ماهیان و همچنین در مطالعات سم شناسی محیطی به طور قابل توجهی افزایش یافته است. این تمایل زیاد، بواسطه نقش مهم روتیفرها در زنجیره غذایی، زمان نسل آوری کوتاه، کشت آسان، حساسیت نسبت به آلاینده های متداول، در دسترس بودن تخم های خفته به صورت تجاری و وجود پروتوکل های قابل اعتماد و استاندارد می باشد. در این تحقیق سطح پاسخ جمعیت روتیفر brachionus calyciflorus نسبت به پنج غلظت مختلف از مس (025/0، 05/0، 1/0، 2/0 و 4/0 میلیگرم در لیتر سولفات مس)، جیوه معدنی (0005/0، 001/0، 002/0، 004/0 و 008/0 میلیگرم در لیتر کلرید جیوه) و نیکل (025/0، 05/0، 1/0، 2/0 و 4/0 میلیگرم در لیتر کلرید نیکل) با سه تکرار به ازای هر غلظت در دمای c °1±25 مورد بررسی قرار گرفت. یک تیمار عاری از فلز سنگین با سه تکرار به عنوان شاهد در نظر گرفته شد. جهت تغذیه روتیفرها از جلبک chlorella vulgaris با تراکم 106×5/1-1 سلول در هر میلی لیتر استفاده شد. پارامترهای مربوط به تراکم جمعیت (به طور روزانه)، نرخ رشد ویژه (به ازای روز)، نسبت ماده های دارای تخم به ماده های بدون تخم و نسبت ماده های میکتیک به ماده های آمیکتیک در تیمار شاهد و تیمارهای حاوی فلزات سنگین مس، جیوه و نیکل مورد بررسی قرار گرفت. به طور کلی با افزایش غلظت فلزات سنگین مس، جیوه و نیکل در محیط کشت، رشد جمعیت روتیفر b.calyciflorus به طور معنی داری (05/0>p) کاهش پیدا کرد. بطوریکه بیشترین تراکم (55 عدد روتیفر در هر میلی لیتر) مربوط به تیمار شاهد بود. در حالی که در تیمارهای حاوی فلزات سنگین مس، جیوه و نیکل ، تراکم روتیفرها بسته به غلظت فلز از 05/0±44/11 تا 03/0±55/33 متغیر بود. همچنین نرخ رشد جمعیت با افزایش غلظت فلزات سنگین، به طور معنی داری (05/0>p) کاهش یافت و بسته به نوع و غلظت فلز سنگین از 07/0 تا 56/0 متغیر بود. در هر سه فلز سنگین مس، جیوه و نیکل به طور معنی داری (05/0>p) نسبت ماده های دارای تخم به ماده های بدون تخم و نسبت ماده های میکتیک به ماده های آمیکتیک در جمعیت روتیفرها تحت تأثیر قرار گرفت. مس با غلظت 2/0 میلیگرم در لیتر (روز دوم) و 4/0 میلیگرم در لیتر (روز سوم) و جیوه با غلظت های 004/0 و 008/0 میلیگرم در لیتر (روز سوم) و نیکل با غلظت 4/0 میلیگرم در لیتر (روز ششم) به طور معنی داری (05/0>p) نسبت ماده های دارای تخم به ماده های بدون تخم را افزایش داد. مس با غلظت 2/0 میلیگرم در لیتر (روز سوم) و 4/0 میلیگرم در لیتر (روزهای دوم و سوم)، جیوه با غلظت-های 0005/0 و 001/0 میلیگرم در لیتر (روز پنجم) و 002/0 میلیگرم در لیتر (روز چهارم) و همچنین نیکل با غلظت 1/0 میلیگرم در لیتر (روز ششم) و غلظت 2/0 میلیگرم در لیتر (روز هفتم) به طور معنی داری (05/0>p) نسبت ماده های میکتیک به ماده های آمیکتیک را افزایش داد.